Doğal gaz maliyetlerinin düşürülmesi, AB ve üye devletlerin rekabet gücünün merkezinde yer almalıdır. AB'nin en büyük endüstriyel doğal gaz (324 TWh, 2023) ve elektrik (149 TWh, 2023) tüketicisi olan kimya endüstrisi, diğer bölgelere kıyasla çok daha yüksek enerji maliyetleri nedeniyle varlığını tehdit eden bir sorunla karşı karşıyadır.
Geçtiğimiz yıl boyunca AB'deki gaz fiyatları ABD'dekinden yaklaşık dört kat daha yüksek olmuştur. Bu durum sadece elektrik fiyatlarını yükseltmekle kalmayıp, AB'nin LNG'ye giderek daha fazla bağımlı hale gelmesiyle enerji piyasalarımıza yapısal olarak daha yüksek maliyetler getirmiştir. Sonuç: tesislerin kapatılması, yatırımların azalması ve Avrupa genelinde sanayisizleşme riskinin artması.
Kimya sektörü neden gaz maliyetlerinden etkileniyor?
Yüksek gaz fiyatları, kimya sektörünü üç açıdan olumsuz etkiler: doğrudan bir enerji kaynağı olarak, hammadde (feedstock) olarak ve elektrik piyasalarında fiyat belirleyici unsur olarak. Kimya sektörü için doğal gaz hem ısı kaynağı hem de prosesler için kritik bir hammaddedir. Onun yerine geçecek alternatifler sınırlıdır; ikamesi karmaşık ve maliyetlidir. Sektör enerji verimliliğini artırmaya devam etse de, bu önlemler süregelen yüksek enerji maliyetlerinin yarattığı sorunu çözmek için yeterli değildir.
Gaz fiyatları piyasa dinamiklerini yansıtıyor olsa da, Avrupa kimya sanayisinin rekabet gücünü yeniden kazanması ve geleceğini güvence altına alması için hedefli politika tedbirlerine ihtiyaç vardır.
Gaz maliyetlerini düşürmek için AB nasıl bir politika izleyebilir?
Cefic’in pozisyon belgesi dört temel eylem öneriyor:
- Vergi ve şebeke tarifelerinde geçici indirim için devlet yardımı çerçevelerinden yararlanmak:
Üye Devletler, mevcut çerçeveleri kullanarak elektrik ve gaz vergilerinde iletim ve dağıtım tarifelerinde kısa vadeli indirimler sağlamalıdır. Bu tedbirler, piyasa bozulmalarını önlemek amacıyla AB genelinde koordine edilmelidir. Enerji Vergilendirme Direktifi’nin devam eden revizyonu, özellikle ikame imkânı sınırlı faaliyetler için, doğal gaz üzerindeki vergi yükünü artırmamalıdır.
- Yerli gaz arzını artırmak:
AB, enerji güvenliğini güçlendirmek ve fiyat oynaklığını azaltmak için yerli doğal gaz kaynaklarını geliştirmeli ve biyometan gibi yenilenebilir ve düşük karbonlu gazları teşvik etmelidir. Sanayide kullanımın ve sınır ötesi ticaretin kolaylaştırılması için özel destek mekanizmalarına ve uyumlaştırılmış kurallara ihtiyaç vardır.
- Gaz piyasalarında arz ve planlama belirsizliğini azaltmak:
AB, özellikle metan emisyonları ve uzun vadeli sözleşmeler konularında düzenleyici netliği artırmalıdır. Bu, gerçekçi senaryo oluşturmayı, orta ve uzun vadeli talep tahminlerini ve ithalat için sadeleştirilmiş uyum yollarını da içermektedir.
- Gaz arzını çeşitlendirmek:
Karar vericiler, LNG dâhil olmak üzere AB gaz arzının çeşitlendirilmesini teşvik etmeye devam etmeli ve yenilenebilir ile düşük karbonlu gazlar için sağlam sertifikasyon sistemlerinin hızla uygulanmasını sağlamalıdır. Ortak alımlar gönüllü ve piyasa temelli kalmalı; uygun durumlarda yasal engeller kaldırılmalıdır.
Cefic, Avrupa sanayisi için istikrarlı, uygun maliyetli ve çeşitlendirilmiş bir enerji geleceği oluşturmak üzere politika yapıcılarla iş birliği yapmaya hazırdır.
AB’de gaz maliyetlerinin azaltılmasına ilişkin Cefic pozisyon belgesini indirmek için buraya tıklayın.