Dijital Ürün Pasaportu (DPP), bir ürünün yaşam döngüsü boyunca ürünle ilgili bilgileri taşıyarak, sürdürülebilirlik performansının izlenebilirliğini ve şeffaflığını artırmaya ve mevzuata uygunluğu güçlendirmeye yardımcı olacaktır. Avrupa Komisyonu'na (EC) göre, bu dijital araç aynı zamanda dijital inovasyonu teşvik etmeyi ve tüketicilerin daha bilinçli ve sürdürülebilir seçimler yapmasına yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Ancak, uygulamanın hayata geçirilmesine yaklaşırken, sektörlerden birçok soru hala cevap beklemektedir:
- Veri gereksinimleri sektörler arasında nasıl uyumlaştırılabilir?
- Uygulama için en uygun zaman nedir?
- Ve DPP, farklı değer zincirlerinde mevcut AB mevzuatı ile nasıl uyumlu hale getirilebilir?
Bunlar, Cefic ve Avrupa Kimya Dağıtıcıları Birliği (FECC) tarafından düzenlenen son hibrit çalıştayda tartışılan temel konulardan bazılarıydı. Etkinlik, Brüksel'de ve çevrimiçi olarak 100'den fazla paydaşın katılımıyla, bu dijital aracın geleceğini keşfetmek amacıyla düzenlendi.
Ürünler için Dijital Pasaport: Uygulama sorunları ve sektöre özgü zorluklar
DPP, çevresel performans ve yasal uyumluluktan döngüsellik ve teknik performans bilgilerine kadar ürünlere özgü ayrıntılı verileri depolamak için tasarlanmıştır. Avrupa Komisyonu'nun Sürdürülebilir Ürünler için Ekotasarım Yönetmeliği'ne (ESPR) dayanan DPP, AB'nin döngüsel ve daha dijital bir ekonomiye yönelik daha geniş hedeflerini desteklemektedir.
Avrupa Komisyonu (EC) DPP'nin geliştirilmesini yönlendirirken, sektör paydaşları bunun işlerlik kazanması için nelerin gerekli olduğunu değerlendiriyor. Uygulama 2027 yılında büyük bataryalarla başlayacak ve tekstil, oyuncak ve deterjan gibi diğer sektörlere yayılacak. Son çalıştaydan net bir mesaj çıktı: Sektörler arasında tutarlı ve uyumlu veri gereksinimleri, özellikle küçük şirketler için ayrışmayı ve gereksiz karmaşıklığı önlemek için çok önemli olacak. Önemli yasal ayrıntılar son halini alırken, birçok katılımcı uygulamaya geçme takviminin daha net hale getirilmesini ve sistemi uygulamaya koymak için yeterli zaman tanınmasını istedi. Ürün ömrü boyunca QR kodları gibi veri taşıyıcılarının uzun vadeli dayanıklılığı konusunda da sorular var.
Farklı sektörler farklı engellerle karşı karşıyadır. Batarya yeniden kullanımı ve geri dönüşüm endüstrisi, DPP'nin yenileme, onarım ve enerji depolama sistemleri gibi ikinci ömür seçenekleri için önemli teknik veriler sağlama potansiyelini görmektedir. Ancak geri dönüşüm sektörü için fayda çok düşüktür, özellikle taşınabilir ve Hafif Ulaşım Araçları (LMT) kategorilerinde bulunan daha küçük boyutlu piller için, bir tesise belirli bir günde gelen pil miktarı nedeniyle. Pratik kaygılar arasında tutarlı veri standartlarına duyulan ihtiyaç, hasarlı veya kısmen sökülmüş pillerin işlenmesi için çözümler ve pillerin beklenen ömrü 10 yıldan fazla olmasına rağmen, bir yıl kullanımdan sonra QR kodunun bütünlüğü gibi daha geniş kapsamlı zorluklar bulunmaktadır.
Deterjan sektöründen profesyoneller, dengeli ve pragmatik bir yaklaşımın gerekliliğini vurgulayarak DPP'nin kademeli olarak uygulanmasını savunmaktadır. Sektör, sürdürülebilirliği ve uyumluluğu ilerletmeye kararlıdır, ancak yeni gerekliliklerin ve zaman çizelgesinin, özellikle küçük işletmeler için uygun bir şekilde uygulanmasına olanak tanıması, sektör genelinde inovasyonun gelişmeye devam edebilmesi için çok önemlidir.
Kimyasal endüstrisi, bataryalar, deterjanlar ve DPP gerektirecek diğer birçok ürünün değer zincirlerinde önemli bir rol oynadığından, değer zincirleri arasında işbirliği, sistemin pratikte işleyişini ve şeffaflık, sürdürülebilirlik ve inovasyonu teşvik etme potansiyelini tam olarak gerçekleştirmesini sağlamak için başarılı bir uygulama için gereklidir.
Sırada ne var? Gelecekteki önemli dönüm noktaları
DPP hizmet sağlayıcılarının gereklilikleri hakkında yakın zamanda bir kamuoyu danışma süreci gerçekleştirildi ve bu süreç, paydaşlara gelecekteki kuralları şekillendirme fırsatı verdi. Merkezi DPP kayıt sisteminin Temmuz 2026'da faaliyete geçmesi bekleniyor. Şubat 2027'den itibaren, belirli büyük piller pasaport taşımak zorunda olan ilk ürünler olacak. 2027'nin sonuna kadar, DPP'nin tekstil, oyuncak, deterjan ve inşaat malzemeleri dahil olmak üzere daha geniş bir ürün yelpazesini kapsayacak şekilde genişlemesi bekleniyor.
DPP girişimi hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayın.